Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2008

Η "Ελευθεροτυπία" αντιγράφει το "Πάμε Ισλανδία!"

Screenshot από το σάιτ της εφημερίδας

Ανοίγοντας σήμερα το πρωί την Ελευθεροτυπία μου και κοιτάζοντας να δω τι λεει για την Ισλανδία με περίμενε μία έκπληξη. Η δημοσιογράφος Ιωάννα Νιαώτη έχει βασίσει το άρθρο της με τίτλο "Αποτύχατε, παραιτηθείτε!" στη σελίδα 12 και έχει αντιγράψει αυτολεξεί ολόκληρα κομμάτια από το χτεσινό ποστ μου "Νέα διαδήλωση στην Ισλανδία ζητάει την παραίτηση του πρωθυπουργού".

Συγκεκριμένα, σχεδόν το μισό άρθρο, ολόκληρη η τρίτη παράγραφος, είναι η αντιγραφή με ελάχιστες περικοπές αυτών που έγραφα για τη στάση των Ισλανδών απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για τις παρακάτω γραμμές από το ποστ μου:
Στη διαδήλωση αυτή τέθηκε από διαδηλωτές και το θέμα της άμεσης ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τις τελευταίες εβδομάδες έχει ενισχυθεί η υποστήριξη των Ισλανδών στην ΕΕ ως ομπρέλα προστασίας από την οικονομική κρίση, κυρίως στο νομισματικό τομέα, αφού η ισλανδική κορόνα εξακολουθεί να μην ανταλλάσσεται πρακτικά στις διεθνείς αγορές. Κατά της ένταξης είναι παραδοσιακά το κυβερνών Κόμμα Ανεξαρτησίας, καθώς θέλει τη διατήρηση της αλιείας αποκλειστικά από την ισλανδικό αλιευτικό στόλο σε μια ζώνη 200 μιλίων γύρω από τη χώρα όπως ισχύει ως σήμερα, ως αποτέλεσμα των "Πολέμων του Μπακαλιάρου". Πρόσφατα όμως ο Υπουργός Αλιείας, από το ίδιο κόμμα, θερμός πολέμιος της ΕΕ, δήλωσε πως έχει αλλάξει γνώμη.

Και σε άλλα σημεία πάντως υπάρχει αντιγραφή με κάποια παράφραση όμως και πιο αποσπασματικά, όπως εκεί που γίνεται αναφορά στις διαδηλώσεις όχι μόνο στο Ρέικιαβικ, αλλά "και σε άλλες μεγάλες πόλεις", εκεί που γράφει για τα "πλακάτ με φωτογραφίες" (φωτογραφία είχα γράψει εγώ) του πρωθυπουργού που κράταγαν οι διαδηλωτές, καθώς και στην αναφορά στο διοικητική της Κεντρικής Τράπεζας της Ισλανδίας ως "αρχιτέκτονα του ισλανδικού θαύματος", με το "ισλανδικό θαύμα εντός εισαγωγικών στο κείμενο της Ελευθεροτυπίας όπως ειρωνικά το είχα βάλει και εγώ στο ποστ μου. Κάποιες από αυτές τις πληροφορίες δεν τις ανέφεραν καν τα διεθνή ειδησιογραφικά πρακτορεία.

Γνωρίζω τις δύσκολες συνθήκες εργασίας κάτω από τις οποίες δουλεύουν οι δημοσιογράφοι, συνθήκες πιεστικές και με αναθέσεις για τα πιο ποικίλα και διαφορετικά θέματα. Και ως τώρα ήξερα ότι ειδικά στη διεθνή ειδησιογραφία γίνεται κυρίως αντιγραφή και περίληψη από ειδησεογραφικά πρακτορεία και τα διεθνή ΜΜΕ. Αυτό όμως είναι ένα ανώτερο στάδιο, η αντιγραφή από μπλογκ (πιθανόν μέσω των Athens Indymedia και indy.gr, όπου αναδημοσιεύτηκε το ποστ, πιθανόν με search μέσω του Google). Σε κάθε περίπτωση είναι παραπλανητική η αναφορά στο τέλος του άρθρου της Ελευθεροτυπίας μόνο των BBC, Ασοσιέτεντ Πρες και Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων ως πηγών. Κάπου εκεί θα έπρεπε να λέει και "Πάμε Ισλανδία!", μιας και μιλάμε μάλιστα για λέξη προς λέξη αντιγραφή.

Update:
Δείτε στα σχόλια για την απάντηση της δημοσιογράφου.

17 σχόλια:

island είπε...

Στείλε της ένα μέιλ να δούμε τί θα σου απαντήσει φίλε μου.

Michalis είπε...

Η ίδια η συντάκτρια δεν έχει ιμέιλ. Το να στείλω κατευθείαν στην εφημερίδα μου φαίνεται λίγο κάρφωμα.

Ανώνυμος είπε...

ioanna.niaoti@virgin.net

Michalis είπε...

Η διεύθυνση δεν πρέπει να ισχύει πια και το ιμέιλ επιστρέφει.

Ανώνυμος είπε...

ntropi k ksana ntropi

phd είπε...

Και θα το αφήσεις έτσι; δεν νομίζω να πρέπει να είσαι χαλαρός σε θέματα δεοντολογίας…η πολύ καλοσύνη μας έφαγε σ’ αυτήν τη χώρα.

phd είπε...

Υπάρχει στο Facebook μια Ioanna Niaoti. Δεν είμαι γραμμένη όμως εκεί, να δω αν είναι σίγουρα αυτή που ψάχνεις.

Michalis είπε...

Ναι, την εντόπισα στο facebook, αυτή είναι. Εγώ είμαι γραμμένος, αλλά δεν αρκεί, πρέπει να είσαι "φίλος" με κάποιον για να έχεις πρόσβαση στο ιμέιλ κλπ (εκτός αν τα έχει αφήσει όλα ελεύθερα, που δεν είναι η περίπτωσή μας όμως).

M είπε...

Νομίζω όμως ότι και πάλι μπορείς να της στείλεις ένα μήνυμα μέσω facebook ή κάνω λάθος;

Michalis είπε...

Έχει δίκιο. Χαζομάρα που δεν το σκέφτηκα, αλλά δεν ασχολούμαι με το facebook αν και έχω λογαριασμό.

Panos είπε...

@ michalis: δεν έπρεπε να μείνεις εκτεθειμένος. Σχολιάζεις θέματα πολιτικής επικαιρότητας και θα έπρεπε να το περιμένεις. Συνήθως οι δημοσιογράφοι για να βγάλουν τη στήλη χρησιμοποιούν όλα τα μέσα, θεμιτά και αθέμιτα. Υπάρχει η σελίδα ask2use.com, η οποία δίνει κάτι σαν ελάχιστη νομική κάλυψη, ώστε να γνωρίζει και ο άλλος που αντιγράφει τι μπορεί και τι δε μπορεί να κάνει. Επειδή μάλλον δεν είσαι ο μόνος που την πατάει, για ψάξε και για άλλους που είχαν παρόμοια συμβάντα, μήπως βρούμε καμιά άκρη.

Ανώνυμος είπε...

οπωσδηποτε να κινηθεις, δηλαδη τι νομιζουν οτι ανωνυμια των μπλογκ σημαινει ανυπογραφα αρθρα ?

Michalis είπε...

Να σας ενημερώσω ότι η δημοσιογράφος μου απάντησε σήμερα το πρωι σε μήνυμα που της άφησα χτες το βράδυ στο facebook (ευχαριστώ και πάλι για τη συμβουλή, Μ!)

Η απάντησή της είναι συνοπτικά ότι εγώ αντέγραψα από ειδησεογραφικά πρακτορεία και μάλιστα αναφέρει και παλιότερό της κείμενο στην Ελευθεροτυπία της 14.10 (αυτό) που λέει, σύμφωνα με την ίδια, τα ίδια που γράφω και εγώ στο ποστ μου.

Στη δική μου απάντηση επισημαίνω ότι κάτι τέτοιο πολύ απλά δεν ισχύει, γιατί τα διεθνή και ελληνικά ειδησιογραφικά πρακτορεία που αναφέρει δεν περιλαμβάνουν πληροφορίες που αναφέρω εγώ στο ποστ μου βασισμένος σε ισλανδικά μπλογκ και σάιτ στα αγγλικά, αλλά και γιατί, παρότι υπάρχουν κάποιες γενικές πληροφορίες κοινές στο δικό μου κείμενο και στις πηγές που αναφέρει, στο κείμενο της Ιωάννας Νιαώτη έχουμε όχι μόνο ομοιότητα νοήματος και πληροφορίας αλλά αντιγραφή και της έκφρασης, του τρόπου διατύπωσης προτάσεων αλλά και ολόκληρης παραγράφου.

Νομίζω αν ρίξετε μια ματιά και στο παλιότερο κείμενό της που κάνω λινκ πιο πάνω θα δείτε και μόνοι σας τι λέω.

Σε κάθε περίπτωση, ξέρω ότι είναι πολύ δύσκολο και επαγγελματικά επικίνδυνο να παραδεχτεί κάποιος επαγγελματίας δημοσιογράφος ότι έκανε κάτι τέτοιο και δεν έχω ελπίδες για κάτι πολύ καλύτερο. Από την άλλη, να σε κατηγορούν και από πάνω είναι κάπως χοντρό.

Και είμαι και καθημερινός αναγνώστης της Ελευθεροτυπίας, και μάλιστα των σελίδων της για τα διεθνή...

M είπε...

Κοίτα, νομίζω ότι καταλαβαίνουμε όλοι ότι είναι άλλο πράγμα να υπάρχουν κοινές πληροφορίες σε δύο κείμενα που αναπτύσσουν το ίδιο θέμα, την ίδια περίοδο και πιθανόν με τις ίδιες πάνω κάτω πηγές, και άλλο να υπάρχουν δύο κείμενα που έχουν μια παράγραφο ίδια (με πολύ μικρές διαφορές στο ένα κείμενο που κυρίως είναι παραλείψεις κάποιων δευτερευόντων φράσεων). Το παλιότερό της κείμενο στο οποίο σε παρέπεμψε δεν βλέπω τι αποδεικνύει ακριβώς, αλλά τέλος πάντων, αυτή είναι η εποχή του copy-paste.

Δεν βλέπω να μπορείς να κάνεις και πολλά πράγματα, πάντως το ask2use.com που ανέφερε κι ο libero παραπάνω είναι καλή ιδέα. Δεν ξέρω κατά πόσον έχει κάποιο ουσιαστικό αντίκρισμα αλλά τουλάχιστον με αυτό δηλώνεις εξαρχής τα περιθώρια χρήσης που είσαι διατεθειμένος να αφήσεις για τα κείμενά σου.

Για εμένα η αναφορά της πηγής δεν (θα έπρεπε να) έχει να κάνει με το φόβο κυρώσεων και με ζητήματα copyright όσο με στοιχειώδη λογική, αλλά αυτό δεν έχει τελικά και πολλή σημασία. Συγνώμη για την κατάχρηση του χώρου.

Michalis είπε...

Έβαλα ένα ask2use box. Έκανα κάποιες επιλογές. Με ενδιαφέρει κυρίως το ζήτημα να γίνεται αναφορά. Θα με ενδιέφερε αν έχετε να προτείνετε κάτι για να το διαμορφώσω καλύτερα. Αλήθεια, ποια είναι η διαφορά του ask2use από το Creative Commons; Μοιάζουν αρκετά παρόμοια, αλλά δεν ξέρω περισσότερα.

Ξέρω ότι δεν μπορώ να περιμένω σπουδαία πράγματα, αλλά δεν μπορούσα παρά να δημοσιοποιήσω ότι έγινε τέτοιας έκτασης λογοκλοπή.

abravanel είπε...

To ask2usε δεν έχει νομικό υπόβαθρο. Το CC σε καλύπτει νομικά.

Ουσιαστικά είναι και τα δυο άχρηστα όταν θέλει ΜΜΕ να κλέψει από εσένα και μιλώ από προσωπική πείρα με τον Αντεννα.

Michalis είπε...

Ευχαριστώ abravanel. Οπότε το CC είναι κατά κάποιο τρόπο πιο ισχυρό. Μου φαίνεται ότι θα το προτιμήσω τελικά. Απόλυτη διασφάλιση δεν υπάρχει. Απλά για να μην έχει το πάτημα κανείς να πει ότι "δεν έλεγε και τίποτα συγκεκριμένο το μπλογκ και έκανα και εγώ ό,τι νόμιζα".