Μεγάλη διαδήλωση στην Ισλανδία για την οικονομική κρίση

Η μεγάλη διαδήλωση του Σαββάτου μπροστά από το Άλθινγκ, το ισλανδικό κοινοβούλιο.

Μεγάλη διαδήλωση έγινε το Σάββατο 18 Οκτωβρίου στο Ρέικιαβικ για την οικονομική κρίση με αιχμή την παραίτηση του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Ισλανδίας και πρώην πρωθυπουργού Ντέιβιντ Όντσον. Στη διαδήλωση συμμετείχαν, σύμφωνα με το ειδησιογραφικό πρακτορείο Ρόιτερς περισσότερα από 2.000 άτομο, ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός για μια χώρα 320.000 (σα να γινόταν στην Αθήνα διαδήλωση 75.000 ανθρώπων). Το σύνθημα που κυριάρχησε ήταν "Ντέιβιντ φύγε!".

Την προηγούμενη εβδομάδα, την Παρασκευή 10 Οκτωβρίου, είχε γίνει, όπως γράφαμε, η πρώτη διαδήλωση στην Ισλανδία για την οικονομική κρίση και την παραίτηση του Ντέιβιντ Όντσον, με τη συμμετοχή όμως 200 ατόμων. Είχε προηγηθεί μόνο μία μουσική εκδήλωση με στοιχεία διαμαρτυρίας στις 8 Οκτωβρίου. Ο χαρακτήρας των εκδηλώσεων και η συμμετοχή δείχνουν κλιμάκωση των διαμαρτυριών.

Η Ισλανδία δεν έχει πάρει ακόμα κάποιο δάνειο ούτε από τη Ρωσία ούτε από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, παρόλο που συζητά και με τους δύο. Πήρε όμως από 200 εκατομμύρια ευρώ από κάθε μία από τις κεντρικές τράπεζες της Νορβηγίας και της Δανίας. Δεν πρόκειται για δάνειο, αλλά για συμφωνία ανταλλαγής (currency swap) των αντίστοιχων ποσών σε ισλανδικές κορόνες με ευρώ για την ενίσχυση των συναλλαγματικών της αποθεμάτων. Με τη Ρωσία γίνεται συζήτηση για δάνειο ύψους 4 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η ισλανδική κορόνα σχεδόν δεν ανταλλάσσεται στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος, ενώ όταν αυτό συμβαίνει οι τιμές κυμαίνονται στις 275 κορόνες για 1 ευρώ. Στο εσωτερικό η κεντρική τράπεζα ανταλλάσσει 150 κορόνες με 1 ευρώ! Έτσι, υπάρχει διαφορετική ισοτιμία για την κορόνα εντός και εκτός Ισλανδίας. Η προηγούμενη προσπάθεια της κεντρικής τράπεζας να κλειδώσει το νόμισμα μια βδομάδα πριν ήταν στις 131 κορόνες για ένα ευρώ. Συνάλλαγμα μπορεί να πάρει κανείς είτε μέχρι 300 δολάρια με την επίδειξη εισιτηρίου για ταξίδι στο εξωτερικό είτε αν πρόκειται για εισαγωγή τροφίμων, φαρμάκων ή καυσίμων. Η κυβέρνηση πάντως ήταν καθησυχαστική ότι υπάρχουν αποθέματα τροφίμων για 4-5 χωρίς να γίνει κάποια νέα εισαγωγή.

Ρεπορτάζ από το Ρόιτερς (αγγλικά)

Το χρηματιστήριο άνοιξε την Τρίτη μετά από σχεδόν μια βδομάδα που ήταν κλειστό με πτώση 75%, κάτι που οφείλεται στο ότι η τιμή των μετοχών των τριών κυριότερων μετοχών, τώρα κάτω από κρατικό έλεγχο και χρεοκοπημένων, θεωρήθηκε μηδενική. Η θυγατρική της Kaupthing στη Νορβηγία πέρασε στον έλεγχο του κράτους, ενώ η θυγατρική της στο Λουξεμβούργο προχώρησε σε αναστολή πληρωμών. Και οι τρεις τράπεζες γίνονται σταδιακά "νέες τράπεζες" και αναλαμβάνουν τα περιουσιακά στοιχεία των "παλιών" τραπεζών μέσα στη χώρα με κεφαλαιακή ενίσχυση από το κράτος. Έτσι μετά τη Nýi Glitnir, όπου χάθηκαν 97 θέσεις εργασίας, ιδρύθηκε και η Nýi Landsbanki και 300 υπάλληλοι θα απολυθούν από τη νέα τράπεζα, αν και αρχικά υπολογίζονταν στους 500. Για την επανακεφαλαιοποίηση των δύο τραπεζών το κράτος χρειάστηκε να βάλει 310 δισεκατομμύρια κορόνες (2 δισεκατομμύρια ευρώ) ή το 24% του ΑΕΠ. Αυτή τη βδομάδα θα ιδρυθεί και η Nýja Kaupthing, μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων για την αγορά της από τα ισλανδικά ασφαλιστικά ταμεία.

Τα επιτόκια της κεντρικής τράπεζας μειώθηκαν κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες, από το 15.5% στο 13%, για να διευκολυνθεί ο εσωτερικός δανεισμός. Αρχίζει να εμφανίζεται και πιο έντονο το πρόβλημα του πληθωρισμού, η τιμή στο γάλα π.χ. θα αυξηθεί κατά 11% από 1η Νοέμβρη. Οι μόνοι που έχουν λόγους να χαίρονται είναι οι Ισλανδοί ταξιδιωτικοί πράκτορες, αφού σημειώθηκε αύξηση πάνω από 400% στις κρατήσεις, αν και βρισκόμαστε στην αρχή μόνο της νέας τουριστικής σεζόν.

Και μέσα σε όλα αυτά η Ισλανδία δεν κατάφερε να εκλεγεί μη-μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Κάτι τέτοιο έτσι κι αλλιώς θα ήταν δύσκολο, αλλά αυτές οι ψηφοφορίες έχουν σχέση και με τη δυνατότητα της κάθε χώρας "να ξοδέψει χρήματα για να στηρίξει την υποψηφιότητά της", όπως λέγετε κομψά. Δυνατότητα σαφώς περιορισμένη αυτές τις μέρες για την Ισλανδία.

Για περισσότερες φωτογραφίες και βίντεο από τη διαδήλωση επισκεφτείτε το αγγλόφωνο ισλανδικό μπλογκ Iceland photos - videos - and more.

Υ.Γ. Εγώ βιντεοκλίπ των Sigur Ros ήθελα να ανεβάσω σήμερα, αλλά η επικαιρότητα δε με αφήνει.