Παρασκευή 17 Οκτωβρίου 2008

Η ατυχία να τυπώνεις ένα ισλανδικό περιοδικό ακριβώς πριν την οικονομική κρίση

"Τα 'λεγα 'γω!" Πόσοι θα μπορούσαν να ισχυριστούν κάτι τέτοιο για τη σημερινή οικονομική κρίση και ιδιαίτερα για τη δραματική τροπή που πήρε στην Ισλανδία; Πιθανόν ελάχιστοι. Δεν είναι λίγοι βέβαια αυτοί που κάνουν πως δε θυμούνται τι έλεγαν μερικές μέρες πριν. Κάποιοι όμως στάθηκαν ιδιαίτερα άτυχοι.

Το ισλανδικό περιοδικό στα αγγλικά Issues & Images of Iceland του φθινοπώρου του 2008, που εκδίδεται για το Εμπορικό Συμβούλιο της Ισλανδία από τις εκδόσεις Heimur που βγάζουν και το Iceland Review, ήταν μας δείχνει τι μπορεί να πάθει κανείς. Κυκλοφόρησε στα τέλη του Σεπτέμβρη, ακριβώς στην αρχή της οικονομικής κρίσης. Από τις ημερομηνίες που αναφέρονται η ύλη πρέπει να έκλεισε στις 11 Σεπτέμβρη, 18 ημέρες πριν κρατικοποιηθεί η πρώτη ισλανδική τράπεζα, η Glitnir. Το περιοδικό περιλαμβάνει ωραίες φωτογραφίες και αρκετά σύντομα κείμενα για αρκετά ενδιαφέροντα θέματα. Περιλαμβάνει όμως και κάτι ακόμα. Στη σελίδα 22 υπάρχει ρεπορτάζ για τον Lárus Welding, διευθύνοντα σύμβουλο της Glitnir τότε. Στο ρεπορτάζ διαπιστώνονται ότι οι ισλανδικές τράπεζες αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αλλά η Glitnir είναι "καλά προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει την καταιγίδα". Όχι ακριβώς, θα μπορούσε να σχολιάσει κανείς σήμερα...

Το "Επιχειρηματικό και Πολιτικό Ημερολόγιο" που δημοσιεύεται στη σελίδα 20 είναι ακόμα πιο ενδιαφέρον. Περιλαμβάνει τα γεγονότα από τις αρχές Ιούνη ως τις 10 Σεμπτέμβρη, ακριβώς την περίοδο που η κρίση εκκολαπτόταν. Μέσα από τις μικρές αλλά περιεκτικές αυτές ειδήσεις αναγνωρίζει κανείς τα σημάδια μιας κρίσης που έρχεται, ίσως όχι τόσο βαριάς όσο τελικά ήταν: κάποια δήλωση για την ανάγκη να υιοθετήσει η Ισλανδία το ευρώ, προβλήματα με την υποτίμηση του νομίσματος, κάποιες συγχωνεύσεις χρηματοπιστωτικών εταιρειών, ένα δάνειο για την κυβέρνηση της τάξης των 300 εκατομμυρίων ευρώ που ίσως άργησε, η χρεοκοπία του ισλανδικών συμφερόντων ταξιδιωτικού πρακτορείου XL. Διαβάζουμε παρ' όλα αυτά και το διεισδυτικό σχόλιο των Financial Times στις 5 Αυγούστου:
...κρίνοντας από τα αποτελέσματα του δευτέρου τριμήνου των τριών μεγαλύτερων εμπορικών τραπεζών της Ισλανδίας, της Glitnir, της Landsbanki και της Kaupthing, οι δραστηριότητές τους βασίζονται σε στέρεο έδαφος. Αν και η πιστωτική στενότητα επηρέασαν σίγουρα τα κέρδη τους η χρηματοοικονομική τους δύναμη, οι βασικές τους δραστηριότητες και οι κύριες πηγές τους απέδωσαν παρ' όλα αυτά καλά αποτελέσματα.

Όχι και τόσο στέρεο, τελικά... Γι' αυτό ίσως κυκλοφορούν όλα αυτά τα ανέκδοτα με οικονομολόγους, ότι είναι πολύ καλοί στο να προβλέπουν εγκαίρως την ...προηγούμενη κρίση.

6 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

πολυ ενδιαφεροντα οπως παντα, μιχαλη. και ομως στην περιπτωση του μπλογκ σου δεν ειναι ατυχια, με αφορμή την οικονομική κριση τον ενδιαφερον μας στραφηκε στο μικρο ανυποταχτο "ισλανδικο"χωριο για να διαπιστωσουμε οτι οσο και εαν ξεραμε την Μπγιορκ ..ιδεα δεν ειχαμε για τα αλλα παιδια (του χρηματιστηριου και τα παιχνιδια τους)

...(με αφορμη τη φωτο )εντυπωσιακό μεσα στη λιτοτητα του !Αυτη η χωρα με τον τεραστιο οριζοντα ενδεικνυται για γλυπτική

erva_cidreira είπε...

The Ice Storm

By GAUTI KRISTMANNSSON
New York Times, October 16, 2008

Reykjavik, Iceland
ICELANDERS have woken up in a new novel by Franz Kafka, where everybody is guilty by default. One by one, the mighty banks have been seized by the government, and Icelanders, aghast, have been told that each and every one of us owes millions of dollars — to whom, we don’t know. The earnest faces of the politicians, of bankers and tycoons almost crying, give us the final touch of the surreal. The situation is comparable only with the fall of the Berlin Wall in 1989 and the 9/11 attacks — something final and yet beyond one’s individual grasp has happened.

This time, however, instead of looking on we are in the middle of it. The first 500 bankers have lost their jobs in one go; many others are waiting for the double blow of unemployment and losing their house as their mortgage payments soar. When the Reykjavik stock exchange reopened on Tuesday after three days of suspended trading, its index, dominated by bankrupt financial institutions, had lost 75 percent of its value.

Suddenly, there are lines in the bank for foreign currencies, and there is a limit on how much we can get — overseas banks are refusing to accept our freefalling currency, the krona. One of my students, studying in Spain, can’t get money from Iceland for her rent. Importers and exporters can’t get currency to conduct business. Icelandic tourists abroad have problems getting cash from A.T.M.’s. The British government has applied terrorist laws to freeze the assets of an Icelandic bank; the list goes on as if it were a script for the nightmare of globalization.

We thought we had friends, in Europe and in the United States. They were sought in the hour of need and found to be busy with their own problems; only the Scandinavians were prepared to extend a helping hand, and then, all of a sudden, Russia — somehow the world has changed. The disappointment with our old “friends” is great and people ask, did we really behave any worse than the others?

People joke about going back to the ’70s, when there were restrictions on how much currency one could take abroad and the government devalued the krona regularly to reduce spending on foreign luxuries. It wasn’t all that bad then, they say, apart from the bellbottoms and high-heeled shoes for men, perhaps.

But the jokes are not funny, for we did join the party in the 1990s, we did pour money into our apartments, houses, cars, gadgets, stocks; the money was borrowed, too. After an era of deprivation, we were eager to enjoy the newfound freedoms of capitalism and credit cards. We believed everything would add up; certainly the free-market enthusiasts told us so time and again. And most of us could pay our mortgages and credit cards, at least until last week.

Now that we don’t know if we can, the shock is so strong that neither anger nor sorrow have really taken hold. We thought Iceland was an independent country that could take care of itself without the help of Russia or the International Monetary Fund, that our currency amounted to something, that we could own companies and banks all over the world. We thought we could enjoy our beautiful country and clean air in the backyard of the aluminum smelter.

In many ways, we uncritically accepted the capitalist system, which now appears to have been a gigantic casino without an owner. We did in the end believe that we could get “money for nothing” and now we face the fact that we will get nothing for our money.

What to do, nobody knows, least of all the politicians, bankers, tycoons; but then again, I heard that a new edition of “The Communist Manifesto” will be published here this autumn. Coincidence, of course, but like everything else, unreal. Kafka’s Iceland probably has an ending different from anything that we can possibly imagine.

Gauti Kristmannsson is an associate professor of translation studies at the University of Iceland.

Michalis είπε...

@ chez mon double
Ατυχία θα ήταν να είχα ξεκινήσει το μπλογκ πριν την οικονομική κρίση, αν βέβαια υποστήριζα ότι όλα είναι ιδανικά και τέλεια. Πάντως, και για μένα έπαιξε ρόλο το ζήτημα της οικονομικής κρίσης για να ξεκινήσω το μπλογκ. Εκείνη τη στιγμή βέβαια δεν το συνειδητοποίησα, αλλά βέβαια δεν είναι τυχαίο ότι τη Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου ανακοινώθηκε η κρατικοποίηση της Glitnir και ξεκίνησε η κρίση και την Παρασκευή 3 Οκτωβρίου ξεκίνησα εγώ το μπλογκ. Αν και ασχολιόμουν με τη χώρα αρκετά χρόνια πριν, και το δικό μου ενδιαφέρον στράφηκε πολύ περισσότερο προς την Ισλανδία όταν ξέσπασε η κρίση.

@ erva_cidreira
Ωραίο το άρθρο. Δίνει νομίζω το στίγμα πώς πρέπει να αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι Ισλανδοί τα πράγματα τώρα, αν κρίνω και από άλλες πηγές ναι μεν γραμμένες στα αγγλικά, αλλά από Ισλανδούς. Το άσχημο "ξύπνημα" που αναφέρει στην αρχή είναι μια αρκετά πετυχημένη εικόνα. Δεν ξέρω τόσο αν είναι η περίπτωση του να ξυπνάς σε ένα μυθιστόρημα του Κάφκα, όσο του να ξυπνάς και να μην ξέρεις πού στο καλό βρίσκεσαι... Που είναι βέβαια χειρότερο.

erva_cidreira είπε...

Ίσως σε ενδιαφέρει κι αυτό:

Η Αίθουσα Τέχνης FineArts Καπόπουλος θα παρουσιάσει κοινή έκθεση των καλλιτεχνών Erro και Deleval.

www.kapopoulosart.gr

Ο Errό είναι γεννημένος το 1932 στην Ισλανδία, με σπουδές στο Όσλο, τη Φλωρεντία και το Ρέκιαβικ, εγκαταστάθηκε το 1958 στο Παρίσι. Πέρασε τη δεκαετία του ’60 στη Νέα Υόρκη, όπου επηρεάστηκε έντονα από την καταναλωτική κουλτούρα και τη μαζικότητα της εικόνας. Έκανε κολάζ, γλυπτική, χαρακτική. Η δουλειά του είναι ένα καλειδοσκόπιο από κόμικς, εικόνες επιστημονικής φαντασίας, αφίσες που σχολιάζουν την πολιτική και την επικαιρότητα κι έχει παρουσιαστεί σε δεκάδες μουσεία στον κόσμο. Το 2001 το Ρέκιαβικ εγκαινίασε ένα μουσείο αφιερωμένο στον καλλιτέχνη. Ζει και εργάζεται στο Παρίσι, την Ταϊλάνδη και την Ισπανία. Ο Errό δείχνει για πρώτη φορά έργα του στη χώρα μας, σε μια κοινή έκθεση με τον Βέλγο πρωτοπόρο καλλιτέχνη Jean-Jacques Deleval. Η έκθεση με το διπλό τίτλο “Never on Sundays” και “Betty Boop and co” παρουσιάζεται στην αίθουσα Fine Arts -Καπόπουλος, από 13/10.

http://www.athensvoice.gr/av-magazine/137.html

Michalis είπε...

Ενδιαφέρον. Ευχαριστώ!

Panos είπε...

O Errό έχει ξαναπαρουσιαστεί στην Ελλάδα,νομίζω πριν από 3-4 χρόνια, σε μια έκθεση μαζί με μερικούς Γάλλους ζωγράφους με τίτλο "Nos femmes".